ساز دف حرفه ای که با نام‌های دایره و ریک نیز شناخته می‌شود، یک ساز موسیقی خاور میانه (عمدتاً ایرانی) درام قاب است که در موسیقی رایج و کلاسیک در آسیای جنوبی و مرکزی استفاده می‌شود.
همچنین در افغانستان، آذربایجان، تاجیکستان، ایران، ازبکستان، بسیاری از مناطق گرجستان، پاکستان و همچنین در بخش‌هایی از هند و مناطق قطبی روسیه استفاده می‌شود.
همچنین در میان بالکان ها، یهودیان بخارایی، قفقازی ها، کردها و مقدونی ها محبوب است.
دف ساز ملی پاکستان است و همچنین از سال 2006 بر روی پشت و روی سکه 1 qəpik آذربایجان و اسکناس 1 منات به تصویر کشیده شده است.
به طور سنتی دارای یک قاب چوبی گرد است (اگرچه در دوران مدرن ممکن است از فلز نیز ساخته شده باشد)، جرنگ جرنگ و یک سر نازک و نیمه شفاف ساخته شده از پوست ماهی یا بز (یا اخیراً، یک ماده مصنوعی).
صدا با ضربه زدن به غشاء با هر دو دست ایجاد می شود – دست چپ که دف را نیز نگه می دارد، به لبه ها برخورد می کند و دست راست به مرکز برخورد می کند.
انگشتان دست راست در اطراف همسایه‌های خود بسته می‌شوند و ناگهان رها می‌شوند (مثل حرکت انگشت) برای تولید صداهای بلند، سریع و تیز.
نام پهلوی (زبان ایرانی باستان) دف دپ است. برخی از تصاویر دف در نقاشی‌های مربوط به قبل از عصر رایج یافت شده است. وجود دف ایرانی در کتیبه بیستون قرن ششم تا پنجم پیش از میلاد حاکی از وجود آن قبل از ظهور اسلام و تصوف است.
موسیقی ایرانی همیشه یک ابزار معنوی بوده است. این نشان می دهد که دف نقش مهمی در ایران مزدیان ایفا کرده است که به عنوان عنصر مهمی در دوره ساسانیان در زمان سلسله کاووسکان ظاهر شد.
همچنین در سنگبری طاق بستان (یکی دیگر از آثار معروف واقع در 5 کیلومتری شمال شرق کرمانشاه) نوعی طبل قاب مربعی وجود دارد.
این قاب طبل ها در خاورمیانه باستان (به طور عمده توسط زنان در جوامع کرد)، یونان و روم نواخته می شد و از طریق فرهنگ اسلامی به اروپای قرون وسطی رسید.
